بررسی خصوصیات فنوتیپی و ژنوتیپی باکتری های لیستریا مونوسیتوژنز جدا شده از لاشه های مرغ گوشتی و بیماران انسانی

باکتری لیستریا باسیل گرم مثبت بیماریزا برای انسان و حیوان می باشد. گونه لیستریا مونوسیتوژنز از پاتوژن های نوظهور بوده که موارد فوت بالایی در انسان دارد. در میان سیزده سروتیپ مختلف باکتری لیستریا مونوسیتوژنز، چهار سروتیپ 1.2a، 1.2b، 1.2c و 4b به عنوان عوامل اصلی اپیدمی های لیستریوز قلمداد شده اند. گوشت مرغ از منابع اصلی پروتئینی در سر تا سر جهان می باشد. در دهه های اخیر بروز ارگانیسم های مقاوم به آنتی بیوتیک قابل انتقال به انسان از طریق مواد غذایی آلوده، خطری جدی برای بهداشت عمومی می باشد. در میان روش های مختلف ساب تایپینگ، آزمون rapd روشی سریع، آسان و ارزشمند است. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی میزان آلودگی لاشه مرغ به باکتری های جنس لیستریا و تعیین انواع گونه های آن بود. در مرحله بعد، وضعیت مقاومت آنتی بیوتیکی باکتری لیستریا مونوسیتوژنز و سروتیپ های آلوده کننده لاشه مرغ مشخص گردید. در ادامه با پایش ژن های حدت، پتانسیل بیماریزایی باکتری های لیستریا مونوسیتوژنز جداشده ارزیابی و در نهایت با استفاده از آزمون rapd قرابت ژنتیکی بین باکتری های لیستریا مونوسیتوژنز جدا شده از لاشه مرغ و بیماران انسانی بررسی گردید. نمونه ها از فروشگاه های عرضه کننده مواد پروتئینی در سطح شهر مشهد جمع آوری شد. در این بررسی از میان 200 نمونه لاشه طیور، %40 آلوده به باکتری های جنس لیستریا بودند. لیستریا مونوسیتوژنز (18%)، لیستریا اینوکوا (%11/5) و لیستریا گرایی تحت گونه مورایی (%8) بترتیب غالبترین گونه ها بودند. فراوانی لیستریا گرایی تحت گونه گرایی و لیستریا ولشیمری بترتیب %1/5 و 1% بود. بیست و پنج درصد جدایه های لیستریا مونوسیتوژنز به بیش از چهار عامل آنتی بیوتیکی مقاومت نشان دادند. بیش از نیمی از جدایه ها (%52/77) مقاوم به اریترومایسین بودند. در مقام بعدی مقاومت به تتراسایکلین (%44/44)، کلیندامایسین (%41/66) و تری متوپریم (%25) قرار داشت. برخی از جدایه ها (%16/66) به کلرامفنیکل مقاوم بودند. 50% جدایه های لیستریا مونوسیتوژنز متعلق به گروه سروتیپی iib (سروتیپ های 1.2b و 3b) بودند. فراوانی گروه های سروتیپی iva و iia (سروتیپ های 4a، 4c و 1.2a، 1.2c) بترتیب برابر 27/77% و 19/44% بود. فراوانی سروتیپ 4b %77/2 بود. دو ژن inlc و inlj در 26 جدایه و hly در 32 جدایه لیستریا مونوسیتوژنز شناسایی گردید. در آزمون rapd، از سه پرایمر مختلف d8635، hlwl74 و opm01 استفاده گردید. تصاویر ژل الکتروفورز حاصل از rapd-pcr با نرم افزار photocap ارزیابی شدند. داده ها با نرم افزار spss، با استفاده از روش jaccard distance matrix دسته بندی شده و دندروگرام رسم گردید. هر سه پرایمر قادر به تولید باند بودند. پرایمر opm01 با توجه به تولید بیشترین باند پلی مورف دارای بالاترین قدرت تمایز بود. در کل، 75 باند مختلف از سایز bp 150 تا bp 3300 تولید گردید. دندروگرام حاصل از جدایه های گوشت مرغ و بیماران انسانی دارای پنج کلاستر مختلف (a تا e) بود. جدایه های گوشت طیور و بیماران انسانی در گروه های مجزا قرار گرفتند که معرف قرابت ژنتیکی بسیار پایین بین جدایه های مرغی و انسانی بود. نتابج این مطالعه نشان داد که جدایه های لیستریا مونوسیتوژنز گوشت مرغ تنوع ژنتیکی پایینی داشتند. قدرت تمایز rapd بالاتر از سروتایپینگ بود. گوشت مرغ آلودگی قابل توجهی به باکتری لیستریا مونوسیتوژنز داشته که اکثریت آنها پتانسیل بیماریزایی در انسان را داشتند. اما باکتریهای جدا شده از انسان قرابت ژنتیکی پایینی با جدایه های مرغی داشتند که میتواند بدلیل تعداد پایین جدایه های انسانی باشد.